.... derman degil , derdime dert katti .(hasiye 5) .(hasiye 5) : iman , o topragi , rahmet kapisi ve cennet salonunun perdesi oldugunu gösterir .ondan dahi nazari çevirip arkama baktim . gördüm ki : esassiz , fani bir dünya , hiçlik derelerinde ve adem zulümatinda yuvarlanip gidiyor . derdime merhem degil , belki vahset ve dehset zehirini ilave etti .(hasiye 6) .(hasiye 6) : iman o zulumatta yuvarlanan dünyayi , vazifesi bitmis , manasini ifade etmis ; neticelerini kendine bedel vücutta birakmis mektubat-i samedaniye ve sahaif-i nukus-u sübhaniye oldugunu gösterir .onda dahi hayir görmedigim için ön tarafima , ileriye nazarimi gönderdim ....

.... .bu ahyayi mevat gördüm .ulum , evhama kalboldu . . . . hikemde bin sekam gördüm .lezzet , ayn-i elem oldu . . . . . .vücudda bin adem gördüm .habib desen onu buldum . . .ah ! firakta çok elem gördüm ...

.... ser ve tahrib cihetinde ; dagdan daha agir , taundan daha muzir olursun .evet ey insan ; sende iki cihet var . birisi : icad ve vücud ve hayir ve müsbet ve fiil cihetidir . digeri : tahrip , adem , ser , nefy , infial cihetidir . birinci cihet itibariyle ; aridan , serçeden asagi , sinekten , örümcekten daha zaifsin ....

.... söyle ki :ol nazar-i gaflet , o mübarek nazeninleri , vazifesiz , neticesiz , bir mevsimde görünüp , hareketleri neseden degil belki güya ademden ve firaktan titreyerek hiçlige düstüklerini göstermekle , herkes gibi bendeki ask-i beka ve hubb-u mehasin ve sefkat-i cinsiye ve hayatiyeye medar olan damarlarima o derece dokundu ki , böyle dünyayi bir manevi cehenneme ve akli bir tazib aletine çevirdigi sirada , muhammed aleyhissalatü vesselamin besere hediye getirdigi nur perdeyi kaldirdi ; idam , adem , hiçlik , vazifesizlik , abes , firak yerlerinde , o kavaklarin herbirinin yapraklari adedince hikmetleri ve manalari ve risale-i nurda isbat edildigi gibi , üç kisma ayrilan neticeleri ve vazifeleri var , diye gösterdi .birinci kisim : sani-i zülcelalin esmasina bakar ....

.... demek , suri bir vücudu birakir , manevi ve gaybi ve ilmi çok vücudlari kazanir . evet , madem allah var ve ilmi ihata eder . elbette adem , idam , hiçlik , mahv , fena ; hakikat noktasinda ehl-i imanin dünyasinda yoktur . ve kafirlerin dünyalari ademle , firakla , hiçlikle , fanilikle doludur ....

.... halbuki , su dar-i dünyadaki musibetler , beliyyeler , o hükmü cerhediyor .”elcevab : ey siddet-i sefkatten sedit bir elemi hisseden nefsim ve arkadasim ! vücud , hayr-i mahz , adem serr-i mahz olduguna ; bütün mehasin ve kemalatin vücuda rücuu ve bütün maasi ve mesaib ve nekaisin esasi , adem oldugu , delildir . madem adem serr-i mahzdir . ademe müncer olan veya ademi ismam eden halat dahi serri tazammun eder . onun için ...

.... iste su hakikattandir ki , zihayatlara alam ve mesaib ve mesakkat ve beliyyat suretinde , bazi halat ariz olur ki ; o halat ile hayatlarina envar-i vücud teceddüt edip , zulümat-i adem tebaud ederek hayatlari tasaffi ediyor . zira : tevakkuf , sükunet , sükut , atalet , istirahat , yeknesaklik ; keyfiyatta ve ahvalde birer ademdir ....

.... ve konusmaya da zaman ve mekan mani olamiyor . ister arzin öbür tarafinda olsun , ister semavatin en uzak köselerinde olsun , ister hazret-i adem safiyyullah zamaninda dünyaya veda etmis olsun .iste bu muhavere neticesinde bu ihbarat-i gaybiyeyi ve acibeyi sekiz-on sene evvel ögrenmis ve simdi de talebelerinize ders veriyorsunuz ....

.... bu sir için hazret-i adem safiyyullah kokladigi ve hissettigi nur-u muhammed (a .s .m .) hakkinda demis : (ya rab , benim alnimda bir çigirti var , ne-dir ?) cenab-i kibriya hazretleri buyurmus : “nur-u muhammed (a .s .m .)in tesbihidir .” aynen kütüb-ü sabikada vesile-i dünya olan (sah-i levlaki) evsafiyla , ashabiyla haber vermeleri gösteriyor ki ; ulum-u evvelin ve ahirini cami bir kitab ile bas olunacak , kainatin ruhu hükmünde ve bütün kainatin güzellikleri kendi fitratinda tecemmu edip , tekemmülle tuluu , fecirden sonra semsin tuluu gibi bekleniyordu .iste bu kitab-i kainatin vazih bir fihriste-i mukaddesesi olan fur-kan-i mübin ars-i azamdan ve her ismin azami mertebesinden nüzul ile kökü ars-i azamdan , gövdesi fahr-i alemin (sallallahü aleyhi vesellem) sadrina ve dallari bütün zemini ihata eden kitab-i kainatin her sahifesinde ve her cüzünde lafzullah ve lafz-i resul-i ekrem (aleyhissalatü vesselam) ve lafz-i kuranin bütün birbiriyle alakadarane isaret edip birbirini göstererek , birbirinin hükümlerini tasdik ettikleri misillü , hazret-i seyh (k .s .) sirrina mazhar oldugu , esma ve cilvesine mazhar oldugu levh-i mahfuz ve lütfuna mazhar oldugu cenab-i halikin bildirmesiyle , sekiz asir sonra kendisiyle te-vafuk eden bir hadim-i kurani görüp ve tasdik etmekle haber ver-mesi , hak ve ayn-i hakikattir .evet , hazret-i seyh hadim oldugu o hizmet-i kudsiye-i kuraniye hürmetine zamanin padisahlarini titretmis , nur-u muhammed (a .s .m .) omuzunda tecelli etmesiyle , o nur-u muhammedin (a .s .m .) ziyasiyla hareket eden bütün evliya hazret-i seyhe boyun egmeleri , gerek müslim ve gayr-i müslim ve her bir mesreb ehli , hazret-i seyhi tenkide cüret etmemeleri gösteriyor ki , cadde-i muhammed (sallallahü aleyhi vesellem)de bataklik ve nur-u muhammedi (aleyhissalatü vesselam)da zill olmadigini aynelyakin derecesinde isbat ediyordu .öyle de , on dördüncü asrin hadim-i kurani da dokuz yasindan (sek-sen alti) yasina (hasiye) . kadar bila istisna dogrudan dogruya kuran namina hizmet ve hareketi ve zamanin padisahindan en canavar reis-lerine bas egmedigi , hatta terakkiyat-i fenniye ve zihniyyede birinciligi ihraz eden , avrupa devletlerini iskat eden , zemzeme-i kuraniyenin sifahanesinden nebean ederek , onlarin semlerine karsi tiryaklari sise degil , ma-i cari nehirlerle ila-yi kelimetullah eden ve onlarin kalalarini zir ü zeber eden , emsali görülmemis on dördüncü asra mahsus envar-i kuraniyeden risale-i nur ile , cihanin cihat-i sittesini ve semanin yüzünü aydinlatan ve yarali olup ölmeyen ehl-i imanin yaralarini tedavi ve seksen yasinda ihtiyarlarini sabb-i emred ve genç-lerini masum bir hale hazret-i eyyubvari hayat bahsina vesile olan hadim-i kuraninin ve nur risalelerini , degil hazret-i seyh (k .s .) al-tinci asirdan ondördüncü asirda görmesi , kütüb-ü sabikada remzen ve hazret-i kuranda sarahaten göstermeleri , o kitab-i mübarekin senindendir , diyebilecegim . insaallah vazifenin makbuliyetine isarettir ki , vazifenin ehemmiyetine binaen cenab-i hak onu çok zaman evvel gös-tererek , mebus-u alem güzide-i beni adem efendimizden , hulefa-i rasidinden (radiyallahu anhüm) , aktab-i evliyadan öyle bir manevi kuvvet teraküm etmis oluyor ki ; degil bu zamanin kör ve sagirlari , dün-yanin en azgin firavun ve nemrudlari da olsa yine korkacaklari ve agiz açamayacaklari bedihidir ....

.... sefkat-i rahimane ile meshur-u enam olan hazret-i osman-i zinnureyne parmak basiyor .kaydiyla , rüku ve secdede devam ve kesrette meshur olan hazret-i aliyyil-mürtazaya isaret ediyor .cümlesiyle ehl-i biat-i ridvana ,ashab-i suffaya ,fukaha ve ulema-i sahabeye ,ashab-i huneyn ve feth , uhud ve bedirdeki sahabelerin namdar yigitlerine isaret ettigi gibi , enbiyadan sonra beni adem içinde en yük-sek , en namdar , en mümtaz olan sahabelerin medar-i rüchaniyetleri , mense-i imtiyazlari ve maden-i meziyetleri olan seceya-yi samiye ve ah-lak-i aliye ve muamelat-i galiyeye o mezkur kayitlar ve sifatlarla isaret ediyorlar .o kayidlarla diyor ki : sahabelerin halka karsi vaziyetleri : düs-manlarina sediddirler ve dostlarina ve müminlere rahimdirler ....